این یک هشدار است ! با مردم مدارا کنید

به گزارش همشهری آنلاین، «عصر ایران» یادداشت قابل تأملی به نگارش «جعفر محمدی» درباره مسائل اخیر کشور و اعتراضات مردمی منتشر کرده که در ادامه می‌خوانید. 

در دو روز گذشته، تهران و برخی شهرهای دیگر مانند اصفهان، شیراز، تبریز، قزوین، کرمانشاه، مشهد، اراک، سمنان، رشت و... شاهد تجمعاتی در اعتراض به ماجراهای تلخ سرنگونی هواپیمای اوکراینی بود. در این باره نکاتی چند قابل تأمل است:

۱ - در جریان اعتراضات آبان، بسیاری از دلسوزان جامعه هشدار دادند که بنزین، فقط بهانه‌ای برای اعتراضات است؛ مردم ایران از انباشت ناکارآمدی‌ها، بی‌عدالتی‌ها، فسادها و پنهان‌کاری‌ها خشمگین‌اند و مترصد فرصتی هستند برای ابراز این خشم درونی: یک روز در قامت اعتراض به عملکرد مؤسسات مالی و اعتباری، روزی دیگر به بهانه افزایش ناگهانی قیمت بنزین و امروز نیز بعد از ماجرای هواپیمای اوکراینی و حواشی آن.

هشدار و هشدار و هشدار که این روند {شاید} ادامه خواهد داشت مگر آن که مسئولان تصمیم‌ساز در کشور، «فکری اساسی برای اصلاح جدی» کنند و این فکر اساسی باید یک جوهره داشته باشد: «به‌رسمیت شناختن عملی تمام سلایق موجود در جامعه ۸۰ میلیون نفری ایران.»

مادام که یک جریان فکری و سیاسی خاص، خود را مالک نظام و انقلاب و کشور بداند و برای بقیه، شأن و نقشی جز رأی دادن و اطاعت قائل نباشد، «اکثریت» ناراضی خواهند بود و از این خیل ناراضیان، آنان که می‌توانند پول یا مغز یا تخصص خود را برمی‌دارند و از کشور می‌روند و آنان که نمی‌توانند، همواره مترصد فرصتی هستند برای ابراز خشم و ناخرسندی خود.

بعد از ماجراهای آبان، امید می‌رفت که مسئولان به خود آیند و فضای ایران را برای همه ایرانیان باز کنند، اما با اعلام نتایج بررسی صلاحیت‌ها توسط شورای نگهبان و رد صلاحیت‌های گسترده، این نگرانی تشدید شده است که اراده‌ای برای بازسازی اعتماد عمومی وجود ندارد. این قبیل رویکردها، تنها به انباشت نارضایتی منجر می‌شود و به جای پاشیدن آب، بر آتش زیر خاکستر باد می‌دمد.

۲ - سال‌هاست که می‌گوییم اعتراض حق مردم است اما هیچ مکانیزمی برای بیان اعتراضات تعریف نشده است. در جریان سقوط هواپیمای اوکراینی هم معلوم بود که مردم ناراحت هستند و اعتراض خواهند کرد اما چون نه احزابی داریم که اعتراضات را ساماندهی کنند و نه مکانی برای تجمعات اعتراضی در نظر گرفته شده است. نتیجه‌اش می‌شود فراخوان‌هایی که معلوم نیست از کجا می‌آیند و ناگهان در فضای مجازی دست به دست می‌شود و تجمعاتی با شعارها و مطالبات متشتت و حتی ساختار شکنانه.

قرار نیست برای این نیاز، فکری شود؟!

۳ - همه اینها به کنار؛ گیریم که عده‌ای نیز در اعتراض به هر مسأله‌ای جایی تجمع کردند و تندترین شعارها را دادند. عقل و تدبیر ایجاب می‌کند که پلیس مراقب آنها باشد که نه به کسی یا اموالی آسیب بزنند و نه کسی متعرض معترضین شود. اما برخورد با آنها - مادام که خشونت به خرج نداده‌اند - و ضرب و جرح و دستگیریشان، تنها به رادیکالیزه شدن اوضاع منتهی می‌شود.

نمونه بارز تدبیر در این باره را می‌توان در مراسم تشییع مرحوم آیت‌الله منتظری سراغ گرفت. در ۳۰ آذر ۱۳۸۸ که آن مرحوم تشییع شد، تعداد قابل توجهی از تشییع‌کنندگان شعارهای تندی سر می‌دادند ولی نه‌تنها هیچ برخوردی نشد بلکه وقتی در انتهای مراسم، برخی شرکت‌کنندگان از دو طیف متقابل با یکدیگر درگیر شدند، پلیس دو گروه را از هم جدا و به نزاع خاتمه داد. اگر آن روز به شعاردهندگان حمله می‌شد، یک تراژدی تاریخی شکل می‌گرفت ولی عقلانیت به خرج دادند و اتفاق خاصی نیفتاد.

بسیاری از معترضین، وقتی معترض‌تر می‌شوند که نه تنها اعتراضشان شنیده نمی‌شود، بلکه با آن برخورد قهری می‌شود؛ خاصه آن که بعضاً این برخوردها، از سوی نیروهایی صورت می‌گیرد که نحوه مواجهه با معترضین را آموزش ندیده‌اند.

جزییات تجمع مردم در میدان آزادی

به گزارش همشهری آنلاین، دو خبرگزاری از این تجمع مردم گزارش تهیه کرده و روایت‌های مختلفی را مطرح کرده‌اند. خبرگزاری ایلنا اولین رسانه‌ای بود که به صورت کوتاه خبر این تجمع و اعتراض را منعکس کرد. این خبرگزاری آورده است: در حالی که هنوز ۴۸ ساعت از انتشار رسمی خبر ستاد کل نیروهای مسلح مبنی بر اصابت موشک به هواپیمای مسافربری که طی آن ۱۷۶ نفر به شهادت رسیدند، نگذشته است برای سومین بار معترضان به این سانحه و نحوه اطلاع‌رسانی آن، در میدان آزادی تهران تجمع کردند.

جمعیت حاضر در میدان آزادی که تقریبا بین دو تا سه هزار نفر هستند، تلاش کردند در ابتدا با شعار «نیروی انتظامی، حمایت حمایت» از نیروهای امینی حاضر در مسیر میدان آزادی درخواست کنند که با تجمع مسالمت‌آمیز آنان برخورد نشود.

تجمع‌کنندگان همچنین در شعارهای خود اعتراضشان را نسبت به پنهان‌کاری و عدم شفاف‌سازی در بیان حقیقت ابراز کرده و یاد جان‌باختگان این پرواز را گرامی داشتند.

آنها در شعارهایشان با مخاطب قرار دادن برخی از مسئولان خواستار استعفای خاطیان و مسببان این حادثه شدند. نیروهای امنیتی و یگان ویژه در حال تلاش برای متفرق کردند این تجمع هستند.

اما خبرگزاری فارس جمعیت حاضر را پراکنده و در مجموع هزار نفر دانسته و در تشریح جزئیات این تجمع آورده است: در پی فراخوان گسترده در فضای مجازی و تبلیغات شبکه‌های ماهواره‌ای که به بهانه بزرگداشت جان‌باختگان هواپیمای مسافربری اوکراینی صورت گرفت، عصر امروز تجمعات پراکنده‌ای در میدان آزادی، میدان صادقیه، تقاطع خیابان‌های آزادی و بهبودی و تقاطع خیابان‌های آزادی و توحید برگزار شد.

بیشترین جمعیت معترضان در ضلع شمالی میدان آزادی، حدفاصل ورودی بزرگراه جناح و پایانه مسافربری شمال غربی میدان حضور دارند.  

پلیس اجازه تجمع نمی‌داد و افراد در دسته‌های حدودا ۵۰ نفره اجتماع کردند که طبق برآورد خبرنگاران فارس مجموعا  تعداد تجمع کنندگان به حدود ۱۰۰۰ نفر می‌رسد.

با تاریک شدن هوا به مرور شعارها تندتر شد و پلیس در برخی نقاط از گاز اشک آور برای متفرق کردن جمعیت استفاده کرد.

تجمع کنندگان بعضا شعارهایی با مضامین سیاسی سر دادند. ما اهل جنگیم بجنگ تا بجنگیم، مرگ بر دیکتاتور و شعارهایی علیه سپاه و مسئولین کشور در این اجتماعات به گوش می رسید.

به دلیل حضور پر تعداد پلیس و تجمعات پراکنده، ترافیک نسبتا سنگین در محدوده میدان آزادی ایجاد شده است.

تجمع‌کنندگان بدون توجه به تذکرات پلیس، سد کردن مسیر تردد مردم را ادامه دادند و همین موضوع، باعث ایجاد درگیری‌هایی پراکنده بین این افراد با مأموران نیروی انتظامی شد.

از دقایقی حوالی ساعت ۲۲:۳۰ خبرنگاران ما گزارش دادند به جز جمعیت اندک در شمال میدان آزادی در بقیه نقاط وضعیت عادی است و مردم تردد معمولی را از سر گرفته‌اند.

• واکنش پلیس چه بود؟

سردار حسین رحیمی فرمانده انتظامی پایتخت در خصوص آخرین وضعیت امنیتی پایتخت به فارس گفت: وضعیت امنیتی پایتخت مطلوب است و هیچ گونه مشکل خاصی نداریم.

رئیس پلیس پایتخت در خصوص حضور پررنگ مأموران پلیس تصریح کرد: این عزیزان بدانند که همه مسوولان نیروهای مسلح و ناجا خود را شریک غم انها می دانند؛ چرا که ما نیروهای مسلح پیشمرگ مردم و خادم ملت هستیم.

وی گفت: هم اکنون به دلیل اشتباه یک نفر، دشمنان و معاندان با بمباران تبلیغاتی، دروغ و ناروا بر علیه کشور راه انداخته و تعدادی هم از داخل کشور آگاهانه یا ناآگاهانه همراه آنها شده و سعی دارند ارامش مردم را مختل کنند.

فرمانده انتظامی پایتخت به سوء استفاده گران هشدار داد که نظام جمهوری اسلامی نظامی قدرتمند و پایدار بر باور ها اعتماد و حمایت های مردمی است و نیروهای مسلح جان فدای ملت بوده و با تمام وجود از آرامش و امنیت و ناموس مردم دفاع می کنند.

سردار رحیمی در پاسخ به دیگر پرسشی در مورد جوسازی شبکه های معاند مبنی بر زخمی شدن تعدادی از تجمع کنندگان اعلام کرد: پلیس با صبر و مدارا با افرادی که تجمع کرده بودند رفتار کرد؛ در تجمعات دیروز و امروز پلیس به هیچ وجه تیراندازی نکرد چرا که سعه صدر و خویشتن داری در دستور کار ماموران پلیس پایتخت بوده است.